Kalça Çıkığı Belirtileri ve Tedavi Yolları Nelerdir?
Kalça çıkıklığı doğuştan oluşacağı gibi ileri ki yaşlarda da kalça gelişiminin kusurlu olması sonucunda ortaya çıkacak bir sorun olmaktadır. Daha sıklıkla çocuklarda görülmekte olan erken anlaşılıp tedavi edilmediği zamanlarda kişilerde bir özür oluşmasına neden açabilecek bir sağlık sorunu olmaktadır.
Gelişimsel kalça displazisi anne karnında kalça gelişiminin bozuk olmasından kaynaklanacak olduğu gibi farklı yaş gruplarında da ortaya çıkabilecek bir sağlık sorunu olmaktadır. Erken tanı çok önemli olmaktadır. Eğer ki erken tanı olmadığı zamanlarda sağlık sorunlarının olmasına neden olacaktır. Bu nedenle doktor tarafından randevu alınarak çocukluk çağında özellikle kalça çıkıklığı olduğu zamanlarda müdahale edilmesi gerekmektedir.
Kalça Çıkıklığı Nedir?
Uyluk kemiği olarak bilinen femurun yuvarlak başı kalça ekleminin içerisinde kalça kemiğinin yuvasına oturulması gerekmektedir. Bu sayede bacağın serbest bir şekilde hareket etmesini sağlayacaktır. Gelişimsel kalça displazisi olduğu zamanlarda kişilerde femur başı ile yuvaya oturmasında bozukluk olacağı için kalça çıkıklığı meydana gelecektir.
Nedenleri
Genetik faktörler her zaman için ilk sırada gelmektedir. Sıklıkla ailenin ilk çocuklarında görüldüğü gibi kız çocuklarında daha çok görülmektedir. Bebeğin kilosu fazla olduğu zamanlarda ya da annenin hamileliği sırasında hormonlarının artması sonucunda da görülmektedir. Sıklıkla sezeryan doğumlarda olduğu gibi normal doğumlarda ise bebeğin ters gelmesine bağlı olarak görülecektir. Ayrıca bebeğin kundaklanması da son derece önemli bir etken olmaktadır.
Belirtileri
Kalça çıkıklığında yeni doğmuş bir bebekte, küçük çocuklarda eğer ki çıkık derecesi fazla değilse yürümesi gerçekleşene kadar belirti vermeyebilir. Fark edilmediği zamanlarda çocuğun doktor muayenesi sırasında fark edilebilir. Bebeğin bacak hareketleri her zaman için çok önemli olmaktadır. Bebeğin altını bezlerken eşit açmadığı durumlarda ya da bacak boylarının her ikisininde eşit olmaması gibi durumlarda anlaşılacaktır. Bunun dışında uyluk kemiğinin üstünde ki deri bükülmeleri belirtileri arasındadır. Yürümekte olan çocuklarda ise topallama ya da sendeleme görülmektedir.
Ayrıca çocuğun geç yürümesine de neden olmaktadır. Bu gibi durumlar görüldüğü zamanlarda ailenin bir an önce doktor kontrolü için randevu alması ve protez takılması gerekmektedir.
Teşhis
Hastalığın her zaman için erken tanısını koymak son derece önemli olmaktadır. Erken tanı hayati önem taşımaktadır. Özellikle de doktor tarafından protez takılacaksa bu tanının ilk altı ay içerisinde konulması gerekmektedir. Kesin tanının çocuğa konulması için ultrasonu tetkiki ilk altı hafta içerisinde yapılması gerekmektedir. İleri süresinde 6. ayda ise çekilen röntgen filmi içerisinde hastalığın tanısının konulması söz konusu olacaktır.
Tedavisi
Doğumdan sonraki ilk üç hafta ile altı hafta arasında kalçanın normal konumuna gelmesi ile sonuçlanacaktır. Kalça çıkıklığı eğer ki müdahale edilmediği zamanlarda kalça eklemi üzerinde kireçlenme meydana gelecek olduğundan kişinin 20’li yaşlarında sakatlık başlaması ile bilinmektedir. Eğer ki erken teşhis edildiği zamanlarda pavlik bandaj uygulanması gerekmektedir. Bu bandaj süt emmekte olan bir çocuğun bacaklarını doğumdan önceki gibi cenin pozisyonunda tutmasını sağlamaktadır. Bandajın gece ve gündüz takılması zorunludur. 6 aydan büyük olan çocuklarda ise değişik tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Bunlardan bir tanesi de cerrahi yöntem olmaktadır. Çift kalça çıkıklığı olanlarda bulunmaktadır. Altı aydan sonra veya çocuk yürümeye başladıktan sonra cerrahi müdahale olmadan ayağın tekrardan yerine konulması mümkün değildir. Bu nedenle kalça çıkığı tipleri bilinmeli ve protezi takılacaksa bir uzman doktor tarafından yapılması gerekmektedir. 1.5 yaşına kadar özellikle kalça tedavi edilmediği zamanlarda çıkık kalması durumunda uyluk kemiğinin biçimi bozulacaktır. Bu nedenle de ameliyat edilerek çocuğun kemiklerinin düzeltilmesi gerekmektedir.
Nasıl Önlenir?
Kalça gelişimi doğum sonrasında da devam etmekte olduğu için bebeklerin kalça çıkıklığı yaşamaması için aileye çok iş düşmektedir. Kalçanın normal gelişimini sağlamak için uygun pozisyonda olması gerekmektedir. Kucakta taşınırken bacakların ayrı tutulmaması ve ara bezi bağlanması gerekmektedir. Bebeklerin bacaklarını hareket ettiremeyecek kadar dar çoraplar giydirilmesi ya da tulumları giydirmekten her zaman için kaçınmak gerekmektedir. Bebeğin üzerine çok ağır örtüler örtülmemelidir. Bebeklerin kundaklanması da etkenler arasında olmaktadır. Ayaklardan tutup başı aşağı gelecek şekilde çocuğu sallamak, çocukların bacaklarını germek amacı ile zorlayıcı hareketler yapmak unutmamalısınız ki kalça çıkıklığı olmasına neden olacak durumlardır.
Kaynaklar
- https://www.verywell.com/hip-dislocation-2549568
- https://www.lvhn.org/conditions_treatments/bones_and_joints/hip_dislocation/learn_about_hip_dislocation/symptoms
- https://study.com/academy/lesson/partial-hip-dislocation-symptoms-diagnosis.html
- https://www.healthpages.org/health-a-z/hip-dislocation-symptoms/
- http://www.nyboneandjoint.com/conditions-treatments/dislocated-hip